Pestprotocol

Waarom? 
Trainers en leiders van jeugdteams kunnen te maken krijgen met pestgedrag van hun spelers/speelsters. Alle kinderen van s.v. Wilhelminaschool hebben recht op een fijn en veilig "klimaat" op en rondom de velden. Daar past pesten niet bij. 

Wat is pesten? 
Het is belangrijk oog te hebben voor het onderscheid tussen pesten en plagen.
a. plagen is vaak een incidenteel, onbezonnen en spontaan negatief gedrag. M.a.w. het is eerder een onschuldige eenmalige activiteit waarbij humor een rol kan spelen. Het herhaaldelijk en langdurig karakter ontbreekt hier. Het plagen speelt zich af tussen twee (kinderen of groepen) min of meer gelijken.
b. wanneer een speler echter gepest wordt, betekent dit dat hij continue het slachtoffer is van pesterijen. Wat hij ook doet, het is nooit goed. Het pesten speelt niet tussen twee gelijken, maar de onmacht van het slachtoffer staat tegenover de macht van de pester.

Voorbeelden van pesten:
▪ Met woorden: Schelden, vernederen, bijnamen, dreigen enz. 
▪ Fysiek: Duwen, schoppen, slaan, aan kleding trekken, haren trekken, krabben enz. 
▪ Achtervolgen: Opjagen, achternalopen, in de val laten lopen, opsluiten enz. 
▪ Uitsluiting: Doodzwijgen, negeren, uitsluiting bij het spel enz. 
▪ Stelen en vernielen: Afpakken van kledingstukken, tas vernielen, banden lekprikken enz. 
▪ Afpersing: Dwingen, geld of spullen afgeven, dwingen van overig gedrag enz. 

Wat te doen om pesten te voorkomen?
De trainer/leider kan omgangsregels opstellen/benoemen die voor alle kinderen duidelijk zijn. Door ze bij de start van het seizoen te bespreken en ze eventueel, indien nodig, te herhalen wordt duidelijk gemaakt dat pesten niet getolereerd wordt. De volgende afspraken binnen het team zouden kunnen worden gebruikt: 

• We helpen elkaar
• We vertrouwen elkaar
• We lachen elkaar niet uit
• We roddelen niet over elkaar
• We schelden elkaar niet uit
• We doen elkaar geen pijn
• We sluiten niemand buiten
• Niemand speelt de baas
• Niemand doet zielig
• We respecteren onszelf en de andere
• We blijven van elkaars spullen af
• We vangen nieuwkomers in het team goed op

Trainers/leiders hebben een voorbeeldfunctie. Vloeken, tieren, klagen bij de scheidsrechter / grensrechter als de resultaten tegenvallen of het niet gaat zoals men wenst is geen voorbeeld voor de kinderen. 
 
Wat te doen als er gepest wordt?
Als opgemerkt wordt dat een kind gepest wordt kan de trainer/leider het volgende doen:  ul>

• Praten met het gepeste kind. (praat niet over daders en slachtoffers, dit stigmatiseert) 
• Praten met het pestende kind (idem) 
• Samen met beide kinderen praten en afspraken maken. Denk hier bv aan de omgangsregels (idem) 
• Altijd complimenten maken naar de kinderen voor wat ze wel goed doen 

Het is belangrijk dat er rekening gehouden wordt de "emotionele rijpheid" van het betreffende kind. Probeer in het contact aan te sluiten bij de leeftijd van de minderjarige. 

Als het pestgedrag voortduurt, kan er gebruik worden gemaakt van het ‘Stappenplan om pestgedrag aan te pakken’. 

We zijn een voetbalclub, geen school of instelling. We kunnen niet te diep graven in de psyche van de kinderen. We kunnen wel een open en veilige sfeer creëren, waarbij aandacht is voor gezelligheid en prestatie. Hier hoort bij dat trainers en leiders de kinderen helpen om goed voor zichzelf op te komen, maar ook dat hen wordt bijgebracht dat het niet nodig is een ander te pesten.

Stappenplan om pestgedrag aan te pakken

Stap 1
De aanpak van pestgedrag start altijd bij de trainer en/of leider van het team. De trainer/leider spreekt direct of op zeer korte termijn met de gepeste speler en het pestende kind.
Indien er daadwerkelijk pestgedrag is vertoond, wordt aan de gepeste speler duidelijk gemaakt dat de trainer/leider achter hem staat en hem zal helpen om het pestgedrag te stoppen. Aan het pestende kind wordt duidelijk gemaakt dat zijn gedrag niet wordt getolereerd en dat bij herhaling hij hiervoor gestraft wordt in de vorm van bijvoorbeeld uitsluiting van trainingen en wedstrijden.

Stap 2
Indien het pestgedrag aanhoudt, wordt dit vervolgens gemeld bij de coördinator van de betreffende leeftijdsgroep. Deze hoort dit aan en wint informatie in. Er zijn twee mogelijkheden:

1. Er is geen sprake van pestgedrag. Het probleem wordt afgehandeld door de coördinator met het pestende kind en het gepeste kind?.
2. Er is sprake van pestgedrag. Er wordt een verslag gemaakt van de situatie. De coördinator wint informatie in bij alle betrokkenen (ook meelopers en toekijkers). De coördinator gaat verder met stap 3.

Stap 3
Er vindt een gesprek plaats tussen de coördinator met de trainer/leider, het pestende kind en het gepeste kind. (Afhankelijk van de leeftijd en de situatie kunnen de ouders van het pestende kind en het gepeste kind aan dit gesprek worden toegevoegd.) De problemen worden besproken en er worden afspraken gemaakt. De afspraken worden schriftelijk vastgelegd. De ouders van het pestende kind en het gepeste kind worden (schriftelijk) op de hoogte gebracht van het gesprek en de gemaakte afspraken.

Stap 4
Gedurende 4 weken voert de coördinator 1x per week, aan het einde van een training en/of wedstrijd met betrokken trainer/leider, het pestende kind en het gepeste kind een gesprek. Hierin wordt besproken of de gemaakte afspraken nagekomen zijn/worden. Als er nieuwe afspraken worden gemaakt zullen deze schriftelijk vastgelegd worden en gedeeld worden met de ouders van het pestende kind en het gepeste kind.
Als blijkt dat de gemaakte afspraken zijn nagekomen en het pestgedrag is gestopt, kan het probleem worden afgesloten in een eindgesprek van coördinator met trainer/leider en alle betrokken spelers. Van dit gesprek wordt een eindverslag gemaakt.

Stap 5
Als blijkt dat er geen wezenlijke verbeteringen zijn aan het eind van de vierde week, wordt het pestgedrag door de coördinator bekend gemaakt bij het jeugdbestuur. Het jeugdbestuur zal vervolgens een sanctie opleggen aan het pestende kind. Het pestende kind en zijn/haar ouders worden door het jeugdbestuur op de hoogte gebracht van de sanctie. Tevens wordt het hoofdbestuur hierover geïnformeerd. Indien het jeugdbestuur adviseert om over te gaan tot schorsing of royement, wordt het hoofdbestuur betrokken. Dergelijke grote sancties worden enkel door het hoofdbestuur opgelegd. 

Mogelijke sancties n.a.v. stap 5

• plaatsen in ander team (door het jeugdbestuur) 
• uitsluiting van een of enkele trainingen* (door het jeugdbestuur) 
• uitsluiting van een of enkele wedstrijden* (door het jeugdbestuur)
• schorsen voor de duur van het seizoen (door het hoofdbestuur) 
• royeren (door het hoofdbestuur) aangifte politie (door het hoofdbestuur)

* beide uitsluitingen kunnen samen gesanctioneerd worden.

Adviezen aan ouders

Adviezen aan ouders 

• Neem het probleem serieus: het kan ook uw kind overkomen
• Neem de ouders van het gepeste kind serieus
• Maak het tot een gemeenschappelijk probleem
• Praat met uw kind over het team, over de relaties in het team, over wat leider en trainer doen, hoe zij straffen. Vraag hen ook af en toe of er in het team wordt gepest
• Geef af en toe informatie over pesten; wie doen het, wat doen zij en waarom?
• Corrigeer uw kind als het voortdurend anderen buitensluit
• Geef zelf het goede voorbeeld
• Leer uw kind voor anderen op te komen

Adviezen aan ouders van kinderen die pesten

• Neem het probleem serieus
• Raak niet in paniek. Elk kind loopt kans het pestende kind te worden
• Probeer achter de mogelijke oorzaak van het pesten te komen
• Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Besteed aandacht aan uw kind
• Stimuleer uw kind tot het blijven beoefenen van de sport

Adviezen aan ouders van gepeste kinderen

• Als pesten niet bij s.v. Wilhelminaschool gebeurt, maar op straat, kunt u de ouders van het pestende kind opbellen en voorzichtig vragen er met hun kind over te praten. Gebruik daarbij als argument dat elk kind op straat veilig moet kunnen zijn. Niemand zal dat ontkennen
• Pesten op de vereniging kunt u het beste direct met de trainer/leider bespreken
• Als uw kind al lange tijd is gepest, vraagt dat om een uitgebreide aanpak. Neem contact op met de trainer/leider, ga bij de vereniging kijken, lees boeken en bekijk samen met uw kind video’s over pesten.
• Als u van uw kind er met niemand over mag praten, steun dan uw kind. Geef het kind achtergrondinformatie en maak uw kind duidelijk, dat de vereniging het voorzichtig zal aanpakken als het daar ook besproken wordt
• Beloon uw kind en help het zijn zelfrespect terug te krijgen
• Stimuleer uw kind tot het doen van die dingen waarin het goed is en kan uitblinken
• Houd de communicatie open, blijf dus in gesprek met uw kind. Doe dat niet op een negatieve manier, maar geef adviezen om aan het pesten een einde te maken. Een negatieve manier van vragen is bijvoorbeeld; wat is er vandaag weer voor ergs gebeurd?
• Steun uw kind in het idee dat er een einde aan komt
• Laat uw kind opschrijven wat het heeft meegemaakt. Dit kan best emotionele reacties bij uw kind oproepen. Op zich is dat niet erg, als het kind maar hierbij geholpen wordt de emoties te uiten en te verwerken
• Laat uw kind deelnemen aan een sociale vaardigheidstraining

Betrokkenen kunnen te allen tijde contact opnemen met de vertrouwenscontactpersoon van s.v. Wilhelminaschool. Contactgegevens zijn te vinden op https://www.wschool.nl/349/vertrouwenspersoon/

Voor trainers en leiders

Bij training geven komt meer kijken dan 'alleen' het aanleren van een sport. Als trainer/leider krijg je te maken met groepsdynamiek, emoties, verschillende persoonlijkheden en variërende interesses per leeftijdsgroep. Hoe ga je om met die verschillen en hoe zorg je dat jouw training past bij een diverse groep sporters? 

NOS-NSF heeft een gratis e-learning ‘Een beetje opvoeder’ beschikbaar gesteld voor alle trainers en leiders die werken met kinderen tussen de 7 en 16 jaar. Wij raden alle trainers en leiders van s.v. Wilhelminaschool aan om deze training te volgen.

Link naar e-learning: FLOWSPARKS - NOC*NSF